Milieuvriendelijke wegverharding met plantaardig teer

Uit Enschede is een duurzaam alternatief beschikbaar: Ecofalt™, een innovatieve oplossing van de vooruitstrevende wegenbouwer Abbink Boekelo. Dit baanbrekende Twentse product heeft de uiterlijke kenmerken van standaard warm geproduceerd asfalt, maar wordt koud gemaakt. En dat is uniek, want deze procesinnovatie levert bij de productie een reductie op van 100 procent in gasverbruik en CO2-uitstoot. Een bijkomende, duurzame eigenschap van Ecofalt™ is dat de onderlaag en de tussenlaag van het asfalt voor circa 90 procent uit gerecycled slooppuin kunnen bestaan, dat wordt opgewaardeerd tot hoogwaardige grondstoffen bij een regionale recyclingmaatschappij in Twente. Ook een unicum, want voor dit mineraal aggregaat hoeft weinig tot geen nieuw, natuurlijk gesteente te worden gewonnen.  

De duurzame wegverharding van Abbink Boekelo wordt volledig op omgevingstemperatuur geproduceerd. Tijdens de productie vindt geen verhitting van het materiaal plaats. Waar bij het mengen voor regulier warm asfalt een productietemperatuur van zo’n 180 graden Celsius nodig is, kan voor Ecofalt™ al bij slechts 15 graden Celsius worden gemengd, terwijl het te verwerken is tot een buitentemperatuur van min 10 graden Celsius. Dus vrijwel het hele jaar door. Hiermee wordt een enorme hoeveelheid gas bespaard. Per 1.000 kilogram Ecofalt™ al snel 8 à 10 kubieke meter aardgas. Voor een reguliere weg van 100 meter lang en 5 meter breed wordt met Ecofalt™ circa 1.575 kubieke meter gas bespaard. Dit omvat een gemiddeld gasverbruik van één huishouden op jaarbasis. Daarnaast bespaart het 3,44 ton CO2-uitstoot. Op grotere schaal draagt deze duurzame wegverharding dus aanzienlijk bij aan het behalen van de duurzame doelen, zoals UN Global Goal 9: infrastructuur. Wanneer 1 procent van de jaarlijkse productie van asfalt in Nederland zou worden vervangen door Ecofalt™, dan wordt een gemiddeld gasverbruik van 420 huishoudens en 1.540 ton CO2-uitstoot bespaard. 

In de menginstallatie worden eerst alle afzonderlijke gradaties steenslag en puinfracties gewogen vanuit de voorraadbunkers. Vervolgens wordt dit materiaal met transportbanden naar de menger vervoerd. Daar worden binnen enkele seconden de afgewogen fracties gemengd met vulstof en eventuele hulpstoffen, zoals plantaardige mengoliën en kalk. Als alle bestanddelen zijn gemixt, wordt onder hoge druk de speciale bitumenemulsie in de menger gedoseerd. Nadat vervolgens deze bitumen, de vulstof, de hulpstoffen en de fracties volledig met elkaar zijn verenigd, kan de menger worden gelost in de voorraadbunker met gereed product. De menger heeft een capaciteit van circa 3.000 kilogram per lading. Vanuit de voorraadbunker wordt Ecofalt™ in de vrachtwagen geladen om naar de asfaltspreidmachine op de werklocatie te worden gebracht. Groot – duurzaam – voordeel is dat het onderweg niet verwarmd of geïsoleerd hoeft te blijven in de laadbak van de vrachtwagen. Immers, het materiaal is al op omgevingstemperatuur. Bijkomend aspect van duurzaamheid is dat het vrachtvervoer veel effectiever kan worden ingepland, juist omdat de temperatuur van wegverharding niet langer bepalend is voor de logistiek. Daardoor kan ook de CO2-uitstoot van de transportbewegingen worden teruggedrongen.

De speciale bitumenemulsie die als bindmiddel wordt gebruikt in de verschillende mengsels, is een duurzame emulsie van bitumen en verschillende biologische oliën op basis van zonnebloemzaden, vlassen en lijnzaad. Deze natuurlijke bestanddelen zorgen ervoor dat geen chemicaliën in het mengsel nodig zijn om de bitumen op lage temperaturen te vermengen en te verwerken. Het mineraal aggregaat in de verschillende mengsels is nagenoeg gelijk opgebouwd als in vergelijkbare mengsels van warm asfalt. Grote uitzondering is de mineraal opbouw in het ‘puin’ van de onderlaag en de tussenlaag. Daar is het natuurlijke steengehalte voor circa 90 procent vervangen door verschillende gradaties gebroken beton en metselpuin, een opgewaardeerde afvalstroom uit de sloop en wegenbouw. In plaats van het hergebruiken van dit soort bestanddelen in de constructie van wegfundering, kan het ook als hoogwaardig product worden hergebruikt in de bovenste verhardingslagen van wegen. Zo wordt het hergebruik van materialen verder vergroot, op weg naar volledig circulaire verwerking van bestaande en nieuwe wegverharding in de – nabije - toekomst. De komende jaren komt een onverminderde hoeveelheid slooppuin vrij uit de fundering van traditionele wegen die in de voorbije jaren zijn aangelegd. De gemiddelde levensduur van een asfaltweg is ongeveer 25 jaar. Bij reconstructie ontstaat dan de kans om vrijkomende mengkorrelmix ook te hergebruiken bij het opnieuw funderen van een weg, zodat ook minder nodig is van nieuw materiaal. Tegelijkertijd is Ecofalt™ aan het einde van de levensduur volledig recyclebaar, zowel in warme asfaltmengsels als in koude wegverharding.  

Omdat Ecofalt™ zoveel mogelijk kenmerken en eigenschappen van traditioneel asfalt heeft is deze duurzame wegverharding ook goed te verwerken met regulier verwerkingsmaterieel en te walsen met bestaande vakmensen van wegenbouwers, de voorbereiders voor de wegbereiders. Wel zijn de schema’s voor walsen enigszins aangepast aan deze baanbrekende vernieuwing in duurzame wegverharding.