“Schoon water is essentieel; het is de bron voor ons leven”

“Wij vinden het hier heel normaal dat we onder zeeniveau leven, voldoende water hebben, weinig last hebben van wateroverlast en onze leefomgeving schoon is. Water is zo belangrijk. Het is de basis voor alle leven. Ik was me altijd er al bewust van dat mijn wieg op een goede plek stond, maar na mijn reis naar Colombia waardeer ik het nog meer”, vertelt een bevlogen Andras.

Hij is net terug van een reis naar het Zuid-Amerikaanse land, waarin het leven heel anders is dan bij ons. ‘Het is er relaxter en mensen staan dichterbij hun leefomgeving. Wij weten soms niet eens meer waar voedsel vandaan komt, bijvoorbeeld. Aan de andere kant zijn we hier klimaatbewuster. Daarvoor is in Colombia nog wel wat nodig.”

Het Blue Deal programma initieert op verschillende plekken in de wereld projecten. Het project in Colombia heet 'InspirAgua'. “De naam zegt eigenlijk alles: we willen elkaar inspireren op het gebied van water en we willen kennis uitwisselen. Wij bepalen dus niet hun prioriteiten. Dat doen ze zelf. Wij leveren kennis en ervaring en we werken op verschillende locaties in verschillende onderdelen met elkaar samen”, legt hij uit.

“Ik richtte me daar met name op werkzaamheden in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving, dat daar echt nog in de kinderschoenen staat. Ook kijk ik in hoeverre het gebied voorbereid is op klimaatveranderingen. De extreme regenbuien daar vielen mij direct op. Met grote gevolgen. Zomaar ineens kan aarde te vochtig worden, waardoor bijvoorbeeld een deel van de berg verschuift. Gevolg kan zijn dat een belangrijke ontsluitingsweg geblokkeerd wordt. Bovendien kan een mooie en rustige rivier in een mum van tijd een kolkende bruine rivier worden.”

Omdat er weinig geld is voor allerlei ingrepen, kan de rivier zijn gang gaan. Het krijgt eigenlijk van nature de ruimte die het nodig heeft. “Misschien is een gebrek aan financiële middelen wel de reden dat het watersysteem daar tegen een stootje kan. De extremen die El Nino en La Nina met zich meebrengen zijn al zodanig, dat het land er deels natuurlijk op is ingericht. Maar ook acceptatie van wateroverlast is daar veel groter dan hier. Ons land is al snel ontwricht na hevige regenbuien, waardoor kelders en straten blank staan.”

Andras zag een ander groot verschil met ons land. “In het departement Caldas (100.000 inwoners) wordt het grootste deel van het afvalwater van huishouden en bedrijven direct geloosd op de rivier waaruit verderop weer water wordt gehaald voor verschillende activiteiten. Het zou goed zijn als er strenge eisen komen voor het lozen van vies, en dus soms ook gevaarlijk, water. Risico’s voor het milieu zijn directe risico’s voor de volksgezondheid. Dat bewustzijn moet echt groter worden. Daarover hebben we veel met elkaar gesproken. We laten zien dat het ook anders kan. Daarmee kunnen wij ze helpen, maar uiteindelijk moeten ze het zelf doen.”

Ook bezocht de groep een bedrijf waar machetes gemaakt worden. “Daar werken 1000 mensen met heel veel gevaarlijke stoffen. Ik schrok van de arbeidsomstandigheden. Maar ook van het feit dat dit water met deze stoffen erin, gewoon in de rivier geloosd werden. In ons land is dat echt ondenkbaar! Samen met de lokale autoriteiten hebben we het bedrijf aanbevelingen gedaan om het afvalwater te verwerken. We deelden onze bevindingen met de lokale milieuautoriteiten. Corruptie ligt echter op de loer in Colombia. Er zijn korte lijntjes tussen politiek, hogere ambtenaren en bedrijven. Daar moet je echt rekening mee houden. Er is geen arbodienst en de vluchtige, dampende stoffen en risico's waaraan medewerkers worden blootgesteld zijn ongekend. Maar de mensen zijn al blij dat ze werk hebben.”

Niet alleen brachten Andras en zijn collega’s kennis en ervaring naar Colombia. Ook leerden ze er zelf veel van. “Ik neem kennis mee terug, waarmee ik verder kan in mijn eigen werk. Ook vond ik het contact onderling in de groep heel waardevol. We leren veel van elkaar en als je elkaar kent, is het makkelijker om elkaar in Nederland verder te helpen.”

In juni krijgen de Nederlanders bezoek van een delegatie uit Colombia. En in november staat een volgend werkbezoek aan het Zuid-Amerikaanse land gepland. “Het project loopt tot 2030. Fijn, want dat is lang genoeg om er ook echt wat voor elkaar te krijgen. Daarmee maakt het mijn werk, waar ik me elke dag zo graag voor inzet, nog betekenisvoller dan het al was.”