Op 15 november 2023 stelde Brainport voorzitter Jeroen Dijsselbloem na een bestuurlijk overleg met Twente Board dat Twente en Brainport ‘niet concurreren’, maar ‘elkaar aanvullen’ en ‘samenwerken’. Deze kracht van Twente is onder andere zichtbaar in de Nationale Technologiestrategie en aanstaande Nota Ruimte. Onder aanvoering van internationale boegbeelden leidt de Universiteit Twente veel van het technisch talent op dat nodig is voor de semicon sector. Hoogwaardige faciliteiten zoals het MESA+ NanoLab en een sterk bedrijfsleven op het gebied van semicon, chipdesign, fotonica en microfluïdica hebben bijvoorbeeld bijgedragen aan een sterk ecosysteem in Twente rondom chiptechnologie.
In Twente zijn enkele honderden toeleveranciers gevestigd, verdeeld over de verschillende niveaus tier 1,2 en 3, met een totale omzet van meer dan een miljard. Ze zijn van strategische waarde voor de waardeketen van ASML en het behoud van strategische positie Nederland in semicon zoals VDL-ETG, Demcon High Tech Systems, Benchmark Electronics en NTS Norma. VDL-ETG is als voorbeeld verantwoordelijk voor een substantieel deel van de omzet van ASML. In Twente groeit dit bedrijf volgens recente berichtgeving, de komende jaren naar meer dan 1 miljard omzet, gaat met 1500 mensen uitbreiden en gaat fors investeren in diverse cleanrooms die nodig zijn voor de productie van de modules voor ASML. Zonder de juiste investeringen in infrastructuur, waaronder energie- en watervoorzieningen en de juiste woningen voor talent kunnen deze bedrijven niet meegroeien met ASML.
Voor de financiering van woningen en infrastructuur in Brainport doet het kabinet een greep uit het Nationaal Groeifonds en recent is de vierde ronde van het Groeifonds op pauze gezet. De vraag is hoe we innovatie in Nederland blijven aanjagen in de toekomst. Hoe blijven we als Nederland minimaal 3% van ons Bruto Nationaal Product investeren in het verdienvermogen van morgen?
De voorgestelde investeringen in technisch talent hebben een landelijke focus. Dat is positief. Universiteit Twente wordt daarbij genoemd, net als het hele onderwijs ecosysteem van wo, hbo en mbo, in ons geval dus ook Saxion en ROC van Twente. Er wordt focus gelegd op onderwijs en onderzoek relevant voor de chip tech sector. Hoe de voorgenomen investering van 450 miljoen Euro incidenteel en 80 miljoen Euro structureel gaan worden ingezet, wordt nog bepaald. Belangrijk is dat er naast wetenschappelijke opleidingen ook aandacht is voor toegepaste en praktische opleidingen die relevant zijn voor de sector. Ank Bijleveld-Schouten: "De toekomst van Nederland vraagt niet alleen om investeringen in de bestaande grootmachten, maar ook in de grootmachten van morgen. Ooit zocht ASML de ruimte buiten Philips door zich in Veldhoven te vestigen en ging het bedrijf bijna failliet. In dit opzicht heeft Twente ruimte om te groeien, voor het bouwen van woningen en is het ecosysteem van Twente toegerust op start- en scale ups”. Zij roept het kabinet op geen hek te zetten om Brainport, maar te investeren in het ecosysteem van ASML, de Nederlandse semicon sector en het vestigingsklimaat van de toekomst. Het ministerie van OCW geeft het goede voorbeeld met investeringen in het brede onderwijs dat relevant is voor de Sem-Con industrie. Nu de andere departementen nog.
