Regio’s in Nederland verschillen aanzienlijk van elkaar, in cultureel opzicht en in de aard van de leefomgeving en het landschap. Die verschillen maken Nederland de moeite waard, maar de toename van onwenselijke verschillen tussen regio’s in Nederland is schrikbarend. In regio’s zoals Zeeuws-Vlaanderen, de Kop van Noord-Holland, de Veenkoloniën, Twente en Parkstad Limburg is al langere tijd sprake van forse achterstanden, zoals een lagere levensverwachting, slechter bereikbare banen of onderwijs. Investeer in regionale brede welvaart In het huidige rijksbeleid gaan investeringen vooral naar regio’s die al sterk zijn.
De drie raden pleiten voor ander beleid waarin het realiseren van brede welvaart overal in Nederland voorop staat. Hiervoor is het nodig dat de rijksoverheid bij de verdeling van gelden over de regio’s naast economisch rendement ook de bredere maatschappelijke opbrengsten meeweegt. Dit moet eraan bijdragen dat een betere spreiding van onderwijs, zorg en Rijksorganisaties over het land wordt gerealiseerd. Ten tweede willen de raden dat de regio’s zelf kansenagenda’s ontwikkelen voor de lange termijn. Deze moeten de basis vormen voor langjarige en substantiële investeringen in de regio door het kabinet. Ten derde is een forse verbetering van de relaties tussen regio’s en rijk noodzakelijk om het belang van regionale ontwikkeling beter mee te kunnen wegen in het rijksbeleid en om regio’s meer stem te geven in de besluiten hierover. Zet in op een basis voor vitale gemeenschappen.
Om de onwenselijke verschillen tussen regio’s te verkleinen vinden de drie adviesraden dat in het hele land een basis van bereikbare voorzieningen beschikbaar moet zijn. Dit hoeft niet overal in Nederland dezelfde basis te zijn, maar onderwijs, zorg, werk, cultuuraanbod en publieke ontmoetingsruimten moeten wel overal in Nederland bereikbaar en toegankelijk zijn voor mensen. Alleen dan kunnen regio’s zich op een gezonde manier ontwikkelen en vitaal blijven. Schep een basis voor vertrouwen en democratie. De huidige verschillen tussen regio’s vinden de drie raden problematisch voor de inwoners van de regio’s waarin de achterstanden zich opstapelen omdat ze bijdragen aan ongelijke kansen en de afnemende vitaliteit van de gemeenschappen waarin mensen wonen. Deze ongelijkheid is schadelijk voor het vertrouwen van mensen in de overheid en in onze democratie. Dit vormt een bedreiging voor Nederland als geheel. Bovendien bemoeilijken de verschillen tussen regio’s ook een effectieve aanpak van grote nationale vraagstukken zoals de energietransitie, de woningbouwopgave, of de hervorming van de landbouw. Juist op deze terreinen zijn er kansen voor de genoemde regio’s en voor heel Nederland.
Twente Board was gisteren (maandag 27 maart) goed vertegenwoordigd bij de presentatie van het rapport. Namens Twente Board riep bestuursvoorzitter Anka Mulder van Saxion Hogescholen het kabinet tot een andere financieringsstructuur van het hoger onderwijs. 'Als je blijft financieren op basis van studentenaantallen, staan we met 1-0 achter'. Zij voegde eraan toe: 'Twente is geen regio waar je je zorgen over hoeft te maken. Maar het huidige overheidsbeleid leidt wel tot verschraling van het voorzieningenniveau in de regio.'
Burgemeester John Joosten van de Twente gemeente Dinkelland legde een link met de uitslag van de recente provinciale verkiezingen, die liet zien dat Den Haag meer oog moet hebben voor 'de regio'. Hij wees op het belang van investeringen in goede openbaar vervoer-voorzieningen, zoals de verdubbeling van de spoorlijn tussen Twente en Zwolle.
Ook Commissaris van de Koning Andries Heidema, was aanwezig en beloofde dat de provincie zich zal blijven inzetten voor de regio.
Minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken zei de urgentie van het rapport in te zien: 'Het moet anders, het moet beter.' Nog voor de zomer reageert het kabinet op de aanbevelingen.